|

Słownik zielonej polityki

Chcąc zrozumieć, co dzieje się w Polsce w kontekście dbania o ochronę środowiska i klimatu, warto zapoznać się z kilkoma ważnymi pojęciami, które coraz częściej padają z ust polityków i ekspertów.

Autor: Katarzyna Kujac

Słowniczek „zielonej” polityki ułatwi nam zrozumienie wszystkich niuansów debat na temat emisji dwutlenku węgla, zmian klimatycznych i zielonej gospodarki. Łatwiej nam będzie wyrobić sobie własne zdanie na temat proponowanych zmian.

E jak Energia odnawialna
OZE – odnawialne źródła energii (w odróżnieniu od takich surowców jak węgiel) dostarczają energię czerpaną z promieni słonecznych, prądów i pływów wodnych, wiatru czy ziemi (geotermia). Jeśli opracujemy tani i powszechnie dostępny system jej wykorzystywania, każdy z nas będzie mógł z niej czerpać i wytwarzać ciepło do ogrzania domu i prąd do działania sprzętu RTV i AGD. Już dziś możemy zainstalować sobie na dachu kolektor słoneczny lub panel fotowoltaiczny, a przy domu postawić małą turbinę wiatrową.

E jak Energetyka rozproszona
Inaczej „generacja rozproszona” zakłada, że kiedy będziemy mieć dużo prosumentów i małych obiektów wytwórczych, produkcja energii będzie odbywać się w każdej części kraju. Takie rozwiązanie korzystnie wpływa na cenę energii, bo przesyłana jest na krótsze odległości i straty w trakcie przesyłu są mniejsze. Do tego dochodzą „inteligentne liczniki” i „inteligentne sieci” („smart grid”), które umożliwiają sterowaniem energii tak, aby zapewnić ciągłe dostawy energii i dynamiczne zarządzanie nimi, przez co dostawy energii są bardziej niezawodne i efektywne.

G jak Gospodarka niskoemisyjna
Nazywana też zamiennie „gospodarką niskowęglową” oraz „zrównoważonym wzrostem” lub „zrównoważonym rozwojem”. Znając te nazwy, bez problemu zrozumiemy priorytety unijnej strategii gospodarczej. Pierwsze oznacza gospodarkę, która jest nastawiona na znaczną redukcję dwutlenku węgla (CO2) przy jednoczesnym dbaniu o wzrost gospodarczy. Mowa tu o wszelkich rodzajach emisji tego związku chemicznego, zarówno tych z niskich, jak i wysokich kominów oraz rur wydechowych.

M jak Miks energetyczny
Oznacza sytuację, kiedy w kraju energię cieplną i elektryczną dostarczają różne źródła, może to być np. węgiel, energia atomowa, wiatraki, panele fotowoltaiczne. Ważne, aby było ich kilka i aby nie konkurowały ze sobą, tylko uzupełniały się, dając mieszkańcom wybór, zapewniając większą niezależność energetyczną.

N jak Niska emisja
Najważniejsze hasło, jakie warto poznać, to „niska emisja”. Jest ona wynikiem zanieczyszczeń płynących z lokalnych kotłowni, domowych palenisk i rur wydechowych pojazdów. To problem w Polsce bardzo duży i coraz szerzej dyskutowany, ponieważ ma negatywny wpływ na zdrowie dorosłych i dzieci. Niska emisja jest ściśle powiązana z nieefektywnym spalaniem różnego rodzaju paliw od węgla, poprzez olej napędowy, aż po śmieci. Jest jedną z przyczyn powstawania smogu, który pojawia się, gdy przy bezwietrznej, wilgotnej pogodzie w powietrzu unoszą się zanieczyszczenia. Smog ma nawet swoje dwa rodzaje: londyński i typu Los Angeles. Różnią je warunki powstawania i skład chemiczny, który choć odmienny, jest tak samo szkodliwy.

P jak Prosument
Gdybyśmy ze źródeł odnawialnych produkowali tak dużo energii, że chcielibyśmy ją sprzedawać do sieci lub podzielić się z sąsiadami, stalibyśmy się „prosumentem”. Co prawda, na chwilę obecną mikroinstalacje wykorzystujące zieloną energię nie są jeszcze tak wydajne i nie magazynują energii na tak długo, aby całkiem uniezależnić nas od dostaw energii z zewnątrz, jednak zielone technologie dynamicznie się rozwijają i farm wiatrowych czy solarnych dostarczających zielony prąd przybywa. Naukowcy badają też wykorzystanie fal i morskich prądów, opracowują lepsze kable, akumulatory i inne rozwiązania, które w przyszłości pozwolą wykorzystywać źródła odnawialne w sposób tani i efektywny. W Polsce gminami, które bardzo doceniają ekologiczną energię są np. gmina Kobylnica, gmina i miasto Margonin, gmina i miasto Kisielice czy gmina i miasto Karlino. W tym miejscu warto jeszcze zauważyć, że energetyka węglowa i odnawialna często stawiane są w opozycji. Pierwsza przedstawiana jest jako zła, druga jako dobra. Jest to jednak mylne podejście. Te dwa rodzaje pozyskiwania energii bowiem wcale ze sobą nie konkurują, a wzajemnie uzupełniają, tworząc wspomniany wyżej miks energetyczny. Oczywiście, z czasem energia węglowa straci na znaczeniu, kiedy dostępne i opłacalne do wydobycia złoża się wyczerpią. Czas, który nam pozostał, musimy wykorzystać na poszukiwanie alternatyw i rozwijanie technologii, które pozwolą rozwiązać np. niektóre problemy zielonej energetyki, takie jak magazynowanie energii, przesyłanie jej na duże odległości, dostępność tanich i efektywnych urządzeń oraz bilansowanie energii z różnych źródeł (np. wiatrak wydajnie działa, tylko gdy wieje odpowiedni wiatr, kiedy wiatru nie ma, farma wiatrowa nie dostarcza energii i trzeba pozyskać ją z innego źródła).

Z jak Zielona gospodarka
Politycy, eksperci i urzędnicy od dawna głowią się nad tym, jak zarządzać sektorem budowlanym, transportowym czy wydobywczym, aby ograniczać niską emisję i pogodzić troskę o środowisko z interesami gospodarczymi i ekonomicznymi państwa. Dlatego, od czasu kryzysu w 2008 roku, coraz częściej pojawia się w międzynarodowym dyskursie pojęcie „zielona gospodarka”. Co ono oznacza? Do tej pory eksploatowaliśmy paliwa i surowce, mylnie sądząc, że ich zasoby są niewyczerpane. Przez wiele lat nie przejmowaliśmy się sygnałami o zmianach klimatu. Teraz, kiedy wiele surowców jest na wyczerpaniu, a nagłe zmiany pogodowe dotykają coraz więcej obszarów naszej planety, trzeba poszukać nowego modelu funkcjonowania. I dlatego rządy wielu państw otwarcie mówią o tym, że gospodarka i ekosystem powinny zacząć ze sobą współgrać. Dotyczy to bardzo wielu poziomów – technologii, energetyki, budownictwa, ekonomii. Dostępne zasoby powinniśmy wykorzystywać rozsądnie, z myślą o przyszłości i maksymalnie efektywnie, aby starczyło ich dla każdego i to w dobrej cenie.

Z jak Zrównoważony wzrost
To zrównoważony rozwój kraju z poszanowaniem środowiska (np. rozwój energetyki odnawialnej, poprawa efektywności energetycznej, poprawa gospodarowania surowcami, ale i odpadami, inwestowanie w innowacje technologiczne oraz promowanie rozsądnej konsumpcji czy ekologicznego transportu).


WMZE_NFOS-1Materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Moda na Zdrowie Sp. z o.o.


Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *