Zimą jesteśmy często zmuszeni zrezygnować z ulubionych sportów uprawnianych na świeżym powietrzu takich jak bieganie czy jazda na rowerze. Łyżwy stanowią doskonałą i niedrogą alternatywę dla wszystkich tych, którzy nie lubią zatłoczonych w tym okresie siłowni i klubów fitness.

Autor: Anna Gradkowska

Jazda na łyżwach to sport dla każdego, niezależnie od wieku. Na lodowiskach możemy spotkać dzieci, dorosłych a także seniorów, którzy świetnie się bawiąc wzmacniają mięsnie nóg, odporność i wytrzymałość swojego organizmu. Aktywność ta nie wymaga dużych nakładów finansowych a uprawiać ją możemy w większości dużych miast na otwartych lub krytych lodowiskach. Oprócz niezastąpionych korzyści zdrowotnych łyżwy to doskonały pomysł na relaks i spędzenie wolnego czasu w gronie najbliższych i rodziny.
Jeśli do tej pory nie próbowaliśmy swojej przygody z łyżwami musimy pamiętać, że początki bywają trudne ale już po kilku lekcjach będziemy czerpać radość z jazdy bez obaw o utratę równowagi.

Dobór łyżew i stroju

Brak sprzętu nie stanowi żadnego problemu w rozpoczęciu nauki jazdy, ponieważ większość lodowisk ma w swojej ofercie wypożyczalnie łyżew. Istotną kwestią jest dobór odpowiedniego rozmiaru łyżew. Rozmiarówka łyżew może różnić się od rozmiarów zwykłych butów, dlatego zawsze należy dokładnie sprawdzać długość wkładki. Pamiętajmy aby długość wkładki uwzględniała miejsce na grubą skarpetę a także dodatkowe 0,5 centymetra luzu, ponieważ stopa w trakcie wysiłku nieco puchnie. Nieodpowiednio dobrane i zawiązane łyżwy mogą powodować szybsze męczenie się nóg a w konsekwencji także kontuzje.
Strój na łyżwy powinien być przede wszystkim wygodny i umożliwiać nam swobodne wykonywanie wszystkich ruchów. Nie powinnyśmy ubierać się zbyt ciepło ponieważ ruch i wysiłek w bardzo szybkim tempie rozgrzeją nasze ciało. Najlepiej wybrać odzież termiczną i przewiewną bluzę – trzymającą ciepło i oddającą wilgoć. Każdy kto czuje się niepewnie na lodzie, powinien nosić kask, który uchroni głowę przed upadkiem. Rękawiczki to kolejny kluczowy element ubioru łyżwiarza, poza zapewnieniem ciepła w zimne dni chronią także przed zranieniem podczas upadku na zapełnionym lodowisku.
Podstawowe zasady i wskazówki
Na początku pamiętajmy o powolnym poruszanie się po lodzie, na lód wchodzimy bardzo powoli i ostrożnie. Ćwiczenia rozpoczynamy od próby utrzymywania równowagi. Delikatnie odpychamy się wewnętrzną stroną stopy wzdłuż łuku drugiej stopy, utrzymując lekko ugięte kolana i powoli dostawiamy drugą nogę utrzymując łyżwy prosto. Powtarzamy ćwiczenie kilka razy na każdą z nóg.
Podczas jazdy bardzo ważna jest nasza postawa. Aby utrzymać równowagę nie możemy wychylać się ani do przodu ani do tyłu. Nasz wzrok powinien być skierowany przed siebie, kolana lekko ugięte a górna część ciała powinna być stabilna. Nie wykonujmy niepotrzebnych ruchów rękami ani głową, ponieważ mogą one sprawić, że stracimy równowagę – tłumaczy Joanna Zmokła, instruktor rekreacji ruchowej
Podstawowy ruch podczas jazdy polega na odpychaniu się najpierw jedną a potem drugą nogą tak aby czubki łyżew skierowane były na boki. Jeżeli chcemy się zatrzymać powinniśmy jedną nogę ustawić poziomo do kierunku jazdy i docisną ją do lodu.
Gdy czujemy, że tracimy równowagę, przygotujmy się na upadek. W tym celu przyciągnijmy brodę do klatki piersiowej, obniżmy środek ciężkości ciała uginając nogi i spróbujmy usiąść na pośladki. Na początku nauki jazdy warto poćwiczyć upadanie, pozwoli to uniknąć nieprzyjemnych i bolesnych konsekwencji.

Dla ciała
Spokojna godzina jazdy na łyżwach pozwala spalić 300 kalorii natomiast bardziej intensywna nawet 800. Regularny trening na łyżwach to świetny sposób na wyrzeźbienie sylwetki i zrzucenie nadprogramowych kilogramów.
Jazda na łyżwach pozwala zaangażować wszystkie partie mięśni ciała. Utrzymywanie równowagi, kontrola pracy kończyn powoduje napinanie się i wzmożoną pracę obręczy biodrowej, ramion i rąk. Odpychanie się łyżwami a także konieczność balansowania ciałem angażuje do wysiłku i wzmacnia mięśnie nóg, brzucha i pleców. Wzmocnienie wszystkich partii ciała ma zbawienny wpływ na nasz kręgosłup oraz utrzymywanie odpowiedniej postawy ciała.
Aktywność ta wzmacnia układ oddechowy a także hartuje i poprawia odporność organizmu. Stopniowe wydłużanie tras i czasu spędzanego na lodzie w szybki sposób poprawia kondycję i wytrzymałość organizmu.
Jazda na łyżwach stanowi bardzo dobrą alternatywę dla biegania. Co więcej w zdecydowanie mniejszym stopniu obciąża nasze kolana i stawy. Łyżwy podobnie jak bieganie są sportem aerobowym wzmacniającym nasze serce i układ krążenia. Jeżdżąc trenujemy nasz mięsień sercowy, który dzięki większej wydolności organizmu ma mniej pracy przy przepompowywaniu krwi.

Dla psychiki
Strach przed upadkiem czy niezgrabna jazda podczas nauki to powody dla których wiele osób boi spróbować swoich sił w jeździe na łyżwach. Warto jednak przełamać swój strach i zobaczyć jak wiele frajdy i korzyści nie tylko fizycznych niesie za sobą ten sport. Jeżeli sami nie jesteśmy w stanie nauczyć się jeździć lub chcemy podszkolić swoje umiejętności możemy również skorzystać z lekcji grupowych bądź indywidualnych oferowanych na wielu lodowiskach.
Dlaczego warto spróbować? Ponieważ łyżwiarstwo ma nie tylko doskonały wpływ na kondycję fizyczną, ma także duże znaczenie dla naszej psychiki. Konieczność skupienia uwagi na wykonywaniu odpowiednich ruchów i utrzymywaniu równowagi pozwala zapomnieć o codziennych problemach, relaksuje umysł i pozwala odpocząć. Jak każdy sport uprawiany na świeżym powietrzu dotlenia nasz umysł, poprawia koncentrację i samopoczucie.
Stopniowe budowanie i poprawa kondycji fizycznej oraz umiejętności kontroli ciała i równowagi wymaga zaangażowania i determinacji przez co skutecznie buduje pewność siebie. Dostosowywanie się do warunków jakie panują na lodowisku zwiększa również naszą czujność, świadomość i umiejętność reagowania na bodźce.
Rozgrzewka przed i po
Przed wejściem na lód pamiętajmy o rozgrzewce. Zimne i zastałe mięśnie i stawy są bardziej podatne na wszelkiego rodzaju kontuzję. Rozgrzewka powinna trwać od 5 do 10 minut. Na początku wystarczy marsz i bieg w miejscu, następnie wykonujemy wymachy i krążenia rąk , wymachy nóg a także ćwiczenia rozgrzewające stawy: skokowe, kolanowe i biodrowe. Pamiętajmy też o odpowiednim rozgrzaniu nadgarstków.
Po skończonej jeździe powinniśmy się rozciągnąć rozpoczynając od mięśni obręczy biodrowej, mięśni pośladkowych, czworogłowych uda, tył uda i łydek a także mięśni pleców.

Rodzaje łyżew
Łyżwy figurowe – przeznaczone do łyżwiarstwa figurowego
Łyżwy szybkie (panczeny) – przeznaczone do łyżwiarstwa szybkiego (panczenowego)
Łyżwy hokejowe – przeznaczone do gry w hokeja na lodzie
Łyżwiarstwo jako dyscyplina sportowa dzieli się na:
łyżwiarstwo szybkie
łyżwiarstwo figurowe i łyżwiarstwo synchroniczne,
łyżwiarstwo szybkie na krótkim torze.

W łyżwiarstwie szybkim celem zawodnika jest jak najszybsze przejechanie na łyżwach określonego dystansu po torze lodowym. (500 m, 1000 m, 1500m, 3000 m, 5000 m, 1000 m)
Łyżwiarze startują w parach i każdy z nich jedzie na zmianę po torze wewnętrznym i zewnętrznym. Zawodnicy jadący w danej parze nie eliminują się wzajemnie, ważny jest jedynie czas, jaki osiągnął każdy z nich (przy ustalaniu klasyfikacji bierze się pod uwagę czasy wszystkich zawodników).
Odmianę łyżwiarstwa szybkiego stanowią zawody rozgrywane na krótkim torze. W tej konkurencji w wyścigu startuje kilku zawodników. W odróżnieniu od zawodów na długim torze liczy się tutaj miejsce, które zawodnik zajmie w wyścigu.
Łyżwiarstwo figurowe polega na jeździe na łyżwach oraz wykonywaniu dodatkowych elementów: skoków, piruetów, kroków, spiral oraz podnoszeni, które łączą się w sekwencje i kombinacje. Zawody rozgrywane są indywidualnie, w parach bądź w zespołach (tzw. formacjach). Obecnie w zawodach w łyżwiarstwie figurowym rozgrywane są następujące konkurencje: jazda indywidualna kobiet i mężczyzn, pary sportowe, pary taneczne, łyżwiarstwo synchroniczne.