Nasiona kolendry siewnej są używane jako aromatyczna przyprawa. Warto jednak wiedzieć, że mają również właściwości lecznicze. Dodane do potraw będą nadawać wyjątkowy smak, a także ułatwiać trawienie, uspokajać czy zapobiegać zatruciom.

Autor: Marzena Rojek, dietetyk

Kolendra siewna to jedna z najstarszych roślin leczniczych i przyprawowych. Jej właściwości były wykorzystywane już przez starożytnych Egipcjan. Jako skuteczny lek przeciwko zatruciom stosował ją Hipokrates. Swój potencjał leczniczy zawdzięcza zawartości olejku eterycznego, nienasyconych kwasów tłuszczowych, składników mineralnych, takich jak wapń, potas czy magnez, fitosteroli, flawonoidów, witamin, m.in. C i PP. Kolendra znajduje zastosowanie w leczeniu niestrawności. Zawarty w olejku eterycznym z tej rośliny linalol wpływa rozkurczająco na mięśnie gładkie żołądka i jelit. Działa dzięki temu wiatropędnie. Pobudza również wydzielanie i przepływ żółci, co ułatwia trawienie. Napar z nasion kolendry wzmaga wydzielanie śliny i soku żołądkowego, co podnosi apetyt oraz usprawnia pracę przewodu pokarmowego. Roślina ta zawiera substancje działające antybakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo. Ma w swoim składzie również związki o silnym działaniu antyoksydacyjnym, tj. takie, które zwalczając nadmiar wolnych rodników, chronią przed rozwojem chorób cywilizacyjnych. Spożycie kolendry korzystnie wpływa na profil lipidowy (obniża poziom tzw. złego cholesterolu – LDL) oraz poziom glukozy we krwi. Jej charakterystyczny ziołowy zapach działa kojąco na układ nerwowy, łagodzi zdenerwowanie, pomaga pokonać stres i zmęczenie.

Wszechstronna przyprawa

Kolendra odgrywa ważną rolę w kuchni azjatyckiej i indyjskiej. Stanowi składnik wielu mieszanek przypraw, takich jak np. garam masala czy curry. Zastosowanie kulinarne znajdują praktycznie wszystkie części tej rośliny. Owoce (nasiona) kolendry doskonale komponują się z daniami mięsnymi. Dotyczy to zarówno wieprzowiny, jak i cielęciny, drobiu, dziczyzny czy jagnięciny. Mają one charakterystyczny korzenny aromat i lekko słodki smak z odczuwalną nutą skórki pomarańczowej. Będą stanowiły wspaniały dodatek również do dań rybnych. Dzięki ich właściwościom konserwującym możemy stosować je jako składnik marynat oraz kiszonek. Nasion kolendry używa się także jako przyprawę do dań słodkich. Dodane do wypieków nadadzą im przyjemny korzenno-orientalny posmak. Ciekawie komponują się z piernikami czy ciastem marchewkowym. Aby wydobyć smak i aromat z ziaren, należy przed dodaniem rozgnieść je w moździerzu.

Równie szerokie zastosowanie w kuchni znajdą świeże liście kolendry. Mogą stanowić dodatek do zup, sosów czy też sałatek. Pełnią funkcję nie tylko dekoracyjną. Pomagają łagodzić smak ostrych potraw. Ciekawie komponują się z owocami morza. W Chinach i innych krajach azjatyckich świeże liście kolendry stosuje się równie powszechnie jak u nas natkę pietruszki. Warto pamiętać, że liście należy siekać i dodawać do dania tuż przed podaniem, by nie tracić aromatu i cennych wartości odżywczych.

Naturalny kosmetyk

Olejek eteryczny zawarty w nasionach kolendry dzięki swemu zapachowi znalazł zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym i aromaterapii. Jest dodawany do świec i kadzidełek. Właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze kolendry wykorzystuje się w kosmetyce. Olejek stosowany na skórę łagodzi zaczerwienienia, ułatwia regenerację naskórka i przyspiesza gojenie się ran oraz oparzeń.

Jak wyhodować kolendrę w ogródku lub w doniczce?

Jest to roślina jednoroczna. Wysiewa się ją z nasion wprost do gleby. Można hodować ją w ogrodzie, na balkonie lub parapecie kuchennym. Nie lubi towarzystwa kopru włoskiego oraz ogrodowego. Należy siać ją wczesną wiosną (do połowy kwietnia) na glebę lekką i ustawić w miejscu dobrze nasłonecznionym. Ziele, czyli listki zbiera się, gdy roślina osiągnie swoje pełne rozmiary. Zbiór owoców przypada na przełom lipca i sierpnia. Wtedy robią się w pełni dojrzałe, czyli przybierają brunatną barwę i tracą swój niemiły zapach na rzecz przyjemnego korzennego aromatu.